Tarihte Bugün - 5 Ağustos

5 Ağustos, Miladi takvime göre yılın 217. (artık yıllarda 218.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 148 gün vardır.

Olaylar

1583 - Humphrey Gilbert, Kuzey Amerika'daki ilk İngiliz kolonisini kurdu: Bugünkü Newfoundland.

1634 - IV. Murad, içki yasağı ilan ederek meyhaneleri yıktırdı.

1858 - ABD ile Avrupa arasında ilk transatlantik kablo çekildi.

1882 - Japonya'da sıkıyönetim ilan edildi.

1884 - New York Limanı'nın girişindeki Özgürlük Anıtı'nın ilk taşı konuldu.

1897 - Edison, ilk reklam filmini üretti.

1912 - Padişah Sultan Reşat, Meclis-i Mebûsan'ı feshetti ve 14 Mayıs 1914'e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı.

1914 - Cleveland, Ohio'da, ilk elektrikli trafik ışıkları hizmete girdi.

1920 - Pozantı'da Mustafa Kemal'in katılımıyla bir kongre gerçekleştirildi.

1921 - Gazi Mustafa Kemal, Türk Orduları Başkomutanlığı'na seçildi.

1927 - New York'ta Sacco-Vanzettti'nin ölüm cezasına çarptırılmalarına karşı gösteriler yapıldı. İtalyan asıllı Amerikalı anarşistler Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921'de ölüme mahkûm edilmişlerdi.

1940 - II. Dünya Savaşı: Letonya, Sovyetler Birliği himayesine girdi.

1945 - Fransa'nın Cezayir Katliamı: 45 bin Cezayirli katledildi.

1949 - Ekvador'da deprem: 50 köy yıkıldı, 6000'den fazla kişi öldü.

1960 - Burkina Faso, (eski adıyla Yukarı Volta), Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.

1962 - Nelson Mandela hapse girdi. (1990'da serbest kaldı).

1968 - Bolu Çimento Fabrikası kuruldu.

1969 - İstanbul Silahtarağa Demirdöküm Fabrikası'nda, işçiler fabrikayı işgal ettiler. Polis müdahale etti; 64 polis ve 14 işçi yaralandı.

1989 - Nikaragua'da genel seçimler yapıldı. Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi çoğunluğu kazandı.

1995 - Türk-İş, Ankara'da "Emeğe Saygı" mitingi düzenledi. Mitinge 100 bine yakın işçi katıldı.

2003 - Endonezya'nın başkenti Cakarta'da, bir araca yerleştirilen bomba infilak etti; 12 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.

2013 - Ergenekon Davası'nda nihai kararın açıklanacağı dava başladı.

2016 - Ekim ayına kadar süren Etiyopya protestoları başladı.

Doğumlar

MÖ 79 - Tullia, Romalı hatip ve politikacı (ö. MÖ 45)

1461 - I. Alexander Jagiellon, Jagiellon Hanedanı üyesi, Litvanya'nın büyük dükü ve daha sonra Polonya kralı (ö. 1506)

1540 - Joseph Justus Scaliger, İtalyan asıllı Fransız tarihçidir (ö. 1609)

1623 - Antonio Cesti, İtalyan besteci (ö. 1669)

1681 - Vitus Bering, Danimarkalı denizci (ö. 1741)

1694 - Leonardo Leo, İtalyan barok besteci (ö. 1744)

1746 - Antonio Codronchi, İtalyan rahip ve başpiskopos (ö. 1826)

1802 - Niels Henrik Abel, Norveçli matematikçi (ö. 1829)

1809 - Alexander William Kinglake, İngiliz devlet adamı ve tarihçi (ö. 1891)

1811 - Ambroise Thomas, Fransız opera bestecisi (ö. 1896)

1813 - Ivar Aasen, Norveçli şair (ö. 1896)

1826 - Şinasi, Osmanlı gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı (ö. 1871)

1827 - Manuel Deodoro da Fonseca, Brezilyalı general ve Brezilya Cumhuriyeti'nin ilk Başkanı (ö. 1892)

1844 - İlya Repin, Rus ressam (ö. 1930)

1850 - Guy de Maupassant, Fransız yazar (ö. 1893)

1860 - Louis Wain, İngiliz sanatçı, ressam ve grafiker (ö. 1939)

1862 - Joseph Merrick, İngiliz vatandaşı (ö. 1893)

1877 - Tom Thomson, Kanadalı ressam (ö. 1917)

1890 - Naum Gabo, Rus kökenli bir heykeltıraş (ö. 1977)

1889 - Conrad Aiken, Amerikalı şair, öykü yazarı, romancı ve eleştirmen (ö. 1973)

1901 - Claude Autant-Lara, Fransız yönetmen ve Avrupa Parlamentosu milletvekili (ö. 2000)

1906 - John Huston, Amerikalı yönetmen ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (ö. 1987)

1906 - Wassily Leontief, Rus ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 1999)

1907 - Eugène Guillevic, Fransız şair (ö. 1997)

1908 - Harold Holt, 17. Avustralya Başbakanı olan Avustralyalı politikacıdır (ö. 1967)

1928 - Johann Baptist Metz, Alman Katolik ilahiyatçı(ö. 2019)

1930 - Neil Armstrong, Amerikalı Ay astronotu ve Ay'a ilk ayak basan insan (ö. 2012)

1930 - Michal Kováč, Slovakya Eski Devlet Başkanı ve siyasetçi (ö. 2016)

1931 - Ülker Köksal, Türk oyun yazarı, romancı ve öykü yazarı

1936 - John Saxon, Amerikalı oyuncu (ö. 2020)

1937 - Akın Çakmakçı, Türk bürokrat (ö. 2001)

1938 - Serol Teber, Türk psikiyatr (ö. 2004)

1939 - Aysel Tanju, Türk sinema oyuncusu (ö. 2003)

1939 - Bob Clark, Amerikalı film yönetmeni (ö. 2007)

1941 - Airto Moreira, Brezilyalı davulcu ve perküsyoncu

1944 - Selçuk Alagöz, Türk pop-rock şarkıcısı, besteci ve söz yazarı

1947 - Osman Durmuş, Türk tıp doktoru ve siyasetçi (ö. 2020)

1948 - Cemil İpekçi, Türk moda tasarımcısı

1948 - Ray Clemence, İngiltere futbolunun efsane kalecisi (ö. 2020)

1952 - Tamás Faragó, Macar eski sutopu oyuncusu

1957 - Shigeru Ban, Japon mimar ve tasarımcı

1958 - Uladzimir Makey, Beyaz Rusya Dışişleri bakanı (ö. 2022)

1959 - Pete Burns, İngiliz şarkıcı ve şarkı sözü yazarı (ö. 2016)

1959 - Pat Smear, Amerikalı müzisyen

1961 - Janet McTeer, İngiliz oyuncu

1962 - Patrick Ewing, Amerikalı basketbol oyuncusu

1964 - Zerrin Tekindor, Türk oyuncu

1964 - Adam Yauch, Amerikalı hip hop şarkıcısı ve yönetmen (ö. 2012)

1966 - James Gunn, Amerikalı film yönetmeni, yapımcısı ve senaristi

1966 - Suzan Seçkiner, İlk kadın FIDE hakemi

1967 - Kazunori Yamauchi, Japon video oyunu tasarımcısı ve profesyonel otomobil yarışçısı

1968 - Colin McRae, İskoç ralli sürücüsü (ö. 2007)

1968 - Marine Le Pen, Fransız siyasetçi

1971 - Valdis Dombrovskis, Eski Letonya Başbakanı olan Leton politikacı

1972 - Darren Shahlavi, İngiliz aktör (ö. 2015)

1972 - Theodore Whitmore, Jamaikalı futbolcu ve teknik direktör

1973 - Bora Öztoprak, Türk müzisyen

1974 - Alvin Ceccoli, Eski Avustralyalı futbolcu

1974 - Kajol Devgan, Hint aktris

1975 - Eicca Toppinen, şarkı yazarı

1975 - Maria Kraakman, Hollandalı aktris

1977 - Beyza Durmaz, Türk şarkıcı

1978 - Rita Faltoyano, Macar porno yıldızı

1978 - Kim Gevaert, Belçikalı eski kısa mesafe koşucusu

1979 - David Healy, Kuzey İrlandalı eski futbolcu

1980 - Wayne Bridge, İngiliz futbolcu

1980 - Salvador Cabañas, Paraguaylı millî futbolcu

1980 - Jason Culina, Avustralyalı futbolcu

1981 - Travie McCoy, Amerikalı rapçi

1981 - Jesse Williams, Amerikalı oyuncu ve model

1984 - Helene Fischer, Alman şarkıcı ve şovmen

1985 - Laurent Ciman, Belçikalı millî futbolcu

1985 - Salomon Kalou, Fildişi Sahilili futbolcu

1985 - Shin So-yul, Güney Koreli oyuncu

1985 - Erkan Zengin, Türk asıllı İsveçli futbolcu

1986 - Asif Memmedov, Azeri futbolcu

1987

Seniha Gözetlik, Türk sanat müziği şarkıcısı

Mehmet Sedef, Türk eski futbolcu

1988 - Federica Pellegrini, İtalyan yüzücü

1989 - Ryan Bertrand, İngiliz futbolcu

1991 - Esteban Gutiérrez, Meksikalı Formula 1 pilotu

1991 - Andreas Weimann, Avusturyalı futbolcu

1994 - Martín Rodríguez, Şilili futbolcu

1995 - Pierre Højbjerg, Danimarkalı futbolcu

1996 - Takakeishō Mitsunobu, Japon profesyonel sumo güreşçisi

1997 - Olivia Holt, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu

1998 - Mimi Keene, İngiliz oyuncu

1999 - Meltem Yıldızhan, Türk kadın basketbolcu

2001 - Anthony Edwards, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu

2004 - Gavi, İspanyol millî futbolcudur

Ölümler

824 - Heizei, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 51 imparatoru (d. 773)

917 - I. Efthimios, 907'den 912'ye kadar Konstantinopolis Patriği (d. 834)

1364 - Kōgon, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ilk Kuzey Talibi (d. 1313)

1633 - George Abbot, Canterbury başpiskoposu (d. 1562)

1729 - Thomas Newcomen, İngiliz mucit (d. 1663)

1862 - Félix de Muelenaere, Belçikalı Roma Katolik politikacı (d. 1793)

1895 - Friedrich Engels, Alman politik filozof (d. 1820)

1901 - Victoria, Alman imparatoriçesi, Prusya kraliçesi ve kraliyet prensesi (d. 1840)

1929 - Millicent Fawcett, İngiliz feminist (d. 1847)

1946 - Wilhelm Marx, Alman avukat, devlet adamı (d. 1863)

1950 - Emil Abderhalden, İsviçreli biyokimyacı ve fizyolog (d. 1877)

1955 - Carmen Miranda, Portekiz doğumlu Brezilyalı aktris ve samba şarkıcısı (d. 1909)

1957 - Heinrich Wieland, Alman kimyager (d. 1877)

1961 - Kenan Yılmaz, Türk bürokrat ve siyasetçi (d. 1900)

1962 - Marilyn Monroe, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1926)

1964 - Moa Martinson, İsveçli yazar (d. 1890)

1967 - Mustafa İnan, Türk inşaat mühendisi, akademisyen ve bilim insanı (d. 1911)

1970 - Sermet Çağan, Türk tiyatro sanatçısı ve gazeteci (d. 1929)

1982 - Faruk Gürtunca, Türk eğitimci, gazeteci ve siyasetçi (d. 1904)

1984 - Richard Burton, İngiliz aktör (d. 1925)

1991 - Soichiro Honda, Japon iş insanı (d. 1906)

1995 - İzet Naniç, Yugoslav savaşı sırasında tugay komutanı (d. 1965)

1998 - Münif İslamoğlu, Türk hekim, siyasetçi ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlarından (d. 1917)

1998 - Otto Kretschmer, Alman asker ve Alman Donanması'nda U-boot kaptanı (d. 1912)

1998 - Todor Zhivkov, Bulgar devlet adamı (d. 1911)

2000 - Alec Guinness, İngiliz aktör (d. 1914)

2006 - Daniel Schmid, İsviçreli yönetmen (d. 1941)

2008 - Neil Bartlett, İngiliz kimyacı (d. 1932)

2011 - Francesco Quinn, Amerikalı oyuncu (d. 1963)

2012 - Chavela Vargas, Meksikalı şarkıcı (d. 1919)

2013 - İnal Batu, Türk diplomat ve siyasetçi (d. 1936)

2014 - Marilyn Burns, Amerikalı oyuncu (d. 1949)

2015 - Nuri Ok, Türk hukukçu (d. 1942)

2015 - Ellen Vogel, Alman tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1922)

2017 - İrina Berejna, Ukraynalı siyasetçi (d. 1980)

2017 - Dionigi Tettamanzi, İtalyan Kardinalı (d. 1934)

2018 - Ellen Joyce Loo, Kanada doğumlu Hong Konglu-Çinli kadın şarkıcı, müzisyen ve söz yazarı (d. 1986)

2018 - Alan Rabinowitz, Amerikalı zoolog ve bilim insanı (d. 1953)

2018 - Charlotte Rae, Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı ve dansçı (d. 1926)

2019 - Teresa Ha, Hong Konglu sinema ve dizi oyuncusu (d. 1937)

2019 - Josef Kadraba, Çekoslovak millî futbolcu (d. 1933)

2019 - Toni Morrison, Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1931)

2020 - Hawa Abdi, Somalili insan hakları aktivisti ve hekim (d. 1947)

2020 - Eric Bentley, İngiliz-Amerikalı tiyatro eleştirmeni, oyun yazarı, şarkıcı, yayıncı ve çevirmen (d. 1916)

2020 - Sadia Dehlvi, Hint gazeteci, köşe yazarı ve aktivist (d. 1956)

2020 - Pete Hamill, Amerikalı gazeteci, yazar, yayıncı ve eğitimci (d. 1935)

2020 - Agathonas İakovidis, Yunan şarkıcı (d. 1955)

2020 - Cecil Leonard, Amerikan Futbolu oyuncusu (d. 1946)

2020 - Blanca Rodríguez, Eski Venezuela first laydsi ve soylu kişilik (d. 1926)

2020 - Aritana Yawalapiti, Brezilyalı Kasike (d. 1949)

2021 - Reg Gorman, Avustralyalı aktör ve komedyen (d. 1937)

2021 - Yevhen Marçuk, Ukraynalı devlet adamı ve politikacı (d. 1941)

2022 - Vito Annicchiarico, İtalyan aktör (d. 1934)

2022 - Judith Durham, Avustralyalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen (d. 1943)

2022 - Clu Gulager, Amerikalı oyuncu ve yönetmendir (d. 1928)

2022 - Issey Miyake, Japon moda tasarımcısı (d. 1938)